Historia

Sąsiedztwo chrześcijańsko-żydowskie nie zawsze musiało być łatwe, czego dowodzi historia tej kamienicy. Przy Piotra Skargi 8 ciągle czuć atmosferę przedwojennego sztetlu.

29 listopada 2017 r. odszedł od nas Charles Merrill, wspaniały człowiek, filantrop, pasjonat polskiej kultury i historii. Jesteśmy mu wdzięczni za wszystko, co zrobił dla nauczania o tolerancji w naszym mieście, Polsce i na świecie. Pozostawił nam swoje życie, piękne i spełnione, które jest najlepszą lekcją dla przyszłych pokoleń.

Od 160 lat nazwa Kaduk istnieje w Nowym Sączu. Przez wieki nikomu nie przyszło do głowy jej zmieniać. Dzieje miasta nierozerwalnie są związane z tą nazwą.

Ta kamienica ma niezwykle smutną historię. Niemal wszyscy mieszkańcy zginęli w czasie II wojny światowej: w Bełżcu, w czasie powstania warszawskiego i w innych obozach. Te historie odbiają się echem o ściany piekielskich kamienic, tak jak muzyka mieszkającego tutaj Salka Goldberga.

Jest niedziela 12 listopada 2017, na skrzyżowaniu pod zamkiem licznie przejeżdżają samochody, przechodzą ludzie. Tak było zawsze - tutaj krzyżowały się drogi i szlaki, kultury i religie. Jutro historia dzielnicy podzamkowej zamknie się na naszych oczach.

Próżno już szukać domu przy Matejki 33. Mało kto pamięta, że w jego murach mieszkał Adam Michalewski, patron mostu na ul. Lwowskiej.

Śmierć Profesora Harrego Reichera to dla nas wielka strata. Odszedł człowiek ciepły i serdeczny - dumny z tego, że Jego korzenie są stąd, z Nowego Sącza.

Ostatni dom przy ul. Młyńskiej przykuwa uwagę ciekawą atrchitekturą. Dziś ginie między szpitalem a stadionem Sandecji, ale przez wieki stanowił ważny punkt na gospodarczej mapie miasta.

Niewiele jest miejsc w naszym mieście, gdzie od końca XIX w. tak przychylnie przyjmowano nowoczesną komunikację. To przy ul. Dunajewskiego 10 powstawał nowoczesny Sącz!

Dzieje tej kamienicy są smutne. Za jej drzwiami brutalnie zamknęła się historia rodziny Englanderów, a jej lokatorzy długo starali się o niej zapomnieć. Okazało się, że pamięć przetrwała w Izraelu, a my, niemal po 70 latach dotarliśmy do najbliższych krewnych przedowjennych lokatorów.

Pięknie odnowiona fasada budynku przyrynkowego ponownie zachwyca. Historia kamienicy jest niezwykła - to dzieje żydowsko - rusińskiej mniejszości tworzącej Nowy Sącz!

Wnuk Chaima Halberstama był wyjątkowym człowiekiem. Patriota, filantrop i naczuczyciel - w 1940 r. został zesłany na Syberię, gdzie podzielił los wielu polskich obywateli.

Odnowiona w minionych tygodniach kamienica przy ul. Lwowskiej 22 znowu świeci swoim majestatem. Przed wojną należała do najbardziej okazałych budynków w mieście!

16 sierpnia 2017 r. odszedł jeden z ostatnich grybowskich Żydów. Pożegnaliśmy go 20 sierpnia, dokładnie w 75. rocznicę likwidacji getta w rodzinnym mieście Janka, jak go nazywano.

Życiorys profesora Iry Goetza jest niezwykły. Jesteśmy dumni, że mamy takiego Honorowego Ambasadora!

Co się wydarzyło w Popardowej w 1944 r.? Możemy podsumować nasze wielomiesięczne badania - odkryliśmy ślady potwornej zbrodni i wielkiego bohaterstwa. Niemal w ostatnim momencie dotarliśmy do świadków historii Ruminów i Kauferów.

Odnowiona fasada kamienicy przy ul. Pijarskiej uwieńczyła długoletnie remonty tego budynku. I dobrze, bowiem adres Rynek 16 należał w Nowym Sączu do bardzo ważnych!

Niezwykła historia kawałka sztetlu, który przeszedł do historii. Jak zwykle, dawne Załubińcze szybko goni nowoczesność.

Człowiek niezwykły, wielki mędrzec dla Żydów i wszystkich mieszkańców Galicji - Chaim Halberstam. Co roku tysiące chasydów czekają na jorcait, kiedy Sandzer Rebe, wielki cadyk zstępuje z niebios - tylko na tę jedną noc. Dlaczego chasydzi go uwielbiają? Zapraszamy do lektury.

Romanowskiego 11 - dom od strony Dunajca zaprasza do Starego Miasta. W 2016 r. został odnowiony i ponownie świeci blaskiem. Historia tej kamienicy jest arcyciekawa!

Wiosną odchodza do historii kolejne kamienice. Nowe budynki zastępują stare. Taki los w marcu spotkał dom przy ul. Długosza 69 - dawny zakład kowalski.

Pan Władysław to niezwykle skromny człowiek. W Jego życiorysie kryją się jednak niesamowite historie : Jan Karski, sądecka Wenecja, szachy i wiele innych ciekawych wątków. 

Był człowiekiem niezwykłym. Należał do tych ludzi, którzy łączą, nie rozumieją podziałów. W trzecią rocznicę śmierci Izaka Goldfingera wspomina Jadwiga Rogowska.

Żydzi sądeccy aktywnie uprawiali sporty zimowe. I mogli się w tym względzie pochwalić wieloma sukcesami!

7 grudnia spędziliśmy Boże Narodzenie w Ropkach. To było niezywkłe wydarzenie, w pięknym miejscu z wyjątkowymi ludźmi i ich historią.

Dziś w cieniu Galerii oraz szyldów sklepów. Kiedyś od Lwowskiej 76 zaczynała się miejska zabudowa. Budynek został odnowiony w 2016 roku.

W Nowym Sączu przed II wojną światową działało kilka klubów sportowych, także żydowskich. To bogata historia, która ciągle czeka na pełne opracowanie.

Wiosną 2016 r. przywieźliśmy na cmentarz żydowski odnalezioną macewę. Jaka była jej historia? Zapraszamy do lektury.

Wielu nowosądeckich Żydów, którzy przeżyli Zagładę, wyjechało do Izraela w 1956 r. W Polsce, a także w Nowym Sączu, zostawili młodość i dzieciństwo - najpiękniejsze wspomnienia...

Losy rodziny Ringów z Nowego Sącza są jak potłuczone szkło. Ciężko je odtworzyć, a ze zebranych dokumentów wyłaniają się fragmenty przeszłości Piekła. Niektórych członków rodziny powrót do wspomnień wojennych ciągle rani, jest zbyt trudny.